Ngành luyện kim, bao gồm khai thác, chế biến và sản xuất kim loại như thép, nhôm, đồng và các khoáng sản quan trọng, đang trải qua giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ trong năm 2025. Với bối cảnh kinh tế toàn cầu phục hồi sau đại dịch và căng thẳng địa chính trị, ngành này dự kiến tăng trưởng với trọng tâm vào bền vững, công nghệ và chuỗi cung ứng. Theo các báo cáo, giá trị thị trường luyện kim toàn cầu dự kiến đạt 13,78 tỷ USD vào năm 2029, với tốc độ tăng trưởng hàng năm 4,4%. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các xu hướng phát triển chính của ngành luyện kim thế giới năm 2025, dựa trên các báo cáo và dự báo từ các tổ chức uy tín, đồng thời đề cập đến thách thức và triển vọng.
Tổng quan ngành luyện kim thế giới năm 2025
- Năm 2025 đánh dấu sự phục hồi của ngành luyện kim, với sản lượng kim loại cơ bản toàn cầu dự kiến tăng 2,2%, nhưng sẽ chậm lại còn 0,7% vào năm 2026 do dư cung và biến động kinh tế. Nhu cầu kim loại tăng cao nhờ chuyển đổi năng lượng sạch, đô thị hóa và phát triển công nghệ, đặc biệt ở các thị trường mới nổi như châu Á và châu Phi. Các kim loại quan trọng như đồng, lithium, nickel, cobalt, graphite và đất hiếm đang dẫn dắt xu hướng, với nhu cầu dự kiến tăng mạnh để hỗ trợ pin điện, xe điện và năng lượng tái tạo.
- Thị trường thép và kim loại cơ bản đối mặt với dư cung từ Trung Quốc, trong khi nhu cầu thép xanh (sản xuất với phát thải thấp) đang tăng nhờ các chính sách môi trường. Lực lượng lao động ngành khai thác mỏ đạt 7,5 triệu người, với trọng tâm vào kỹ năng số và an toàn. Các khu vực chính bao gồm châu Á (Trung Quốc dẫn đầu sản xuất), châu Âu (chịu áp lực năng lượng), và Bắc Mỹ (lợi ích từ chính sách reshoring).
Các xu hướng phát triển chính năm 2025
Dưới đây là các xu hướng nổi bật đang định hình ngành luyện kim thế giới năm 2025, tập trung vào bền vững, công nghệ và kinh tế.
- Chuyển đổi xanh và nhu cầu kim loại quan trọng
Ngành luyện kim đang chuyển hướng mạnh mẽ sang sản xuất xanh để giảm phát thải carbon. Nhu cầu thép xanh tăng cao, với giá premium nhờ các ngành xây dựng và sản xuất áp dụng quy trình năng lượng sạch. Các khoáng sản quan trọng như lithium, nickel và đồng cho pin điện dự kiến tăng nhu cầu 40% đến năm 2030, đặc biệt với nhôm tái chế sử dụng chỉ 5% năng lượng so với sản xuất chính. Báo cáo của IEA nhấn mạnh cung cầu cho đồng, lithium, nickel, cobalt, graphite và đất hiếm, với trọng tâm vào đa dạng hóa chuỗi cung ứng để giảm rủi ro địa chính trị. Deloitte nhấn mạnh việc định hình chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng và giảm carbon là ưu tiên hàng đầu. - Tự động hóa và công nghệ số hóa
Công nghệ đang cách mạng hóa ngành luyện kim với tự động hóa, robot, in 3D và gia công CNC để tăng độ chính xác và hiệu quả. Mật độ robot toàn cầu tăng từ 74 lên 162 đơn vị/10.000 lao động từ 2016-2023, với AI được tích hợp vào lò luyện để tối ưu hóa sản xuất và giảm tác động môi trường. Các nhà máy công nghệ cao hơn, hoạt động thông minh và kỹ thuật số hóa giúp ngành thích ứng với nhu cầu linh hoạt. Deloitte nhấn mạnh hoạt động thông minh và quản lý danh mục đầu tư tích cực để tận dụng cơ hội. - Đa dạng hóa chuỗi cung ứng và reshoring
Reshoring (chuyển sản xuất về nước) là xu hướng lớn, với sự thay đổi trong nguồn cung và quản lý hàng tồn kho do căng thẳng thương mại Mỹ-Trung. Thuế quan Mỹ 25% lên thép và nhôm ảnh hưởng đến xuất khẩu từ Canada và châu Âu, thúc đẩy sản xuất nội địa. Deloitte nhấn mạnh việc định hình hệ sinh thái kinh doanh và chuỗi cung ứng để tăng cường khả năng phục hồi. Trung Quốc thống trị chế biến khoáng sản quan trọng, dẫn đến nhu cầu đa dạng hóa để tránh rủi ro. - Tăng trưởng nhu cầu và kích thích kinh tế
Nhu cầu kim loại dự kiến đạt đỉnh chu kỳ năm 2025, nhờ nới lỏng tiền tệ toàn cầu và kích thích tài chính Trung Quốc hỗ trợ sản xuất. Các lĩnh vực như xây dựng, năng lượng tái tạo, hàng không và ô tô thúc đẩy nhu cầu nhôm và hợp kim mới. Giá kim loại biến động, với vàng, đồng và nhôm trên mức trung bình dài hạn, trong khi cobalt tăng do cấm xuất khẩu từ Congo. - Phát triển hợp kim mới và ứng dụng đa ngành
Phát triển hợp kim nhẹ (nhôm, titan, magiê) cho hàng không, ô tô và y tế, như hợp kim nitinol cho cấy ghép y tế. Deloitte nhấn mạnh lãnh đạo mới để thích ứng với kỷ nguyên bền vững và lợi nhuận.
Các thách thức chính
Dù tăng trưởng, ngành đối mặt với dư cung từ Trung Quốc, dẫn đến giá thấp và lợi nhuận giảm. Khủng hoảng năng lượng châu Âu tăng chi phí, trong khi thuế quan và bất ổn kinh tế gây rủi ro tín dụng cao ở châu Á và châu Âu. Chuyển đổi xanh đòi hỏi đầu tư lớn, và biến động giá khoáng sản quan trọng do địa chính trị. Lạm phát, suy thoái và thương mại Mỹ-Trung thêm thách thức.
Năm 2025, ngành luyện kim thế giới phát triển theo hướng xanh, công nghệ và bền vững, với tăng trưởng nhu cầu kim loại quan trọng và tự động hóa. Tuy nhiên, để vượt qua thách thức như dư cung và địa chính trị, cần chính sách hỗ trợ và đầu tư chiến lược. Triển vọng dài hạn tích cực, góp phần vào chuyển đổi năng lượng toàn cầu và phát triển kinh tế.
